Zespół napięcia przedmiesiączkowego to problem, z którym zmaga się wiele kobiet na całym świecie. Niektóre z nich próbują radzić sobie z tym problemem, korzystając z rozwiązań farmaceutycznych takich jak chociażby różnego rodzaju leki. Inne sięgają natomiast po sposoby pochodzenia naturalnego. Niestety pierwsza metoda niesie za sobą szereg negatywnych skutków ubocznych, a druga nie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty. Coraz więcej osób sięga zatem po trzecią opcję, jaką jest CBD.
Czym jest jest PMS – zespół napięcia przedmiesiączkowego
Zespół napięcia przedmiesiączkowego jest zaburzeniem obejmującym różnego rodzaju nasilone objawy fizyczne, emocjonalne i psychologiczne. Dotyczy ono wielu kobiet, które najczęściej odczuwają symptomy tydzień lub dwa tygodnie przed miesiączką. PMS spowodowany jest gwałtownym spadkiem poziomu dwóch hormonów żeńskich: estrogenu i progesteronu (jeśli kobieta nie jest w ciąży).
Objawy ustępują zazwyczaj w ciągu kilku dni od rozpoczęcia miesiączki, gdy poziom tych hormonów zaczyna ponownie rosnąć. Charakteryzują się zróżnicowaną intensywnością – od ledwo zauważalnych po silne i bardzo odczuwalne. Mają również tendencję do nawracania. Symptomy PMS często nasilają się z wiekiem, szczególnie u kobiet między 30, a 50 rokiem życia, kiedy zbliża się menopauza. Dotyczy to zwłaszcza kobiet, których organizm jest bardzo wrażliwy i podatny na zmiany hormonalne podczas cyklu menstruacyjnego. Zmiany te są szczególnie nieprzewidywalne, gdy organizm przechodzi menopauzę.
U niektórych kobiet objawy PMS mogą być tak intensywne, że znacznie utrudniają funkcjonowanie w życiu codziennym. Jeżeli symptomy są bardzo uciążliwe, może być to oznaką przedmiesiączkowego zaburzenia dysforycznego (PMDD), czyli przypadłości pokrewnej do PMS, natomiast bardziej odczuwalnej w skutkach. PMDD powoduje wysoką drażliwość, znaczne obniżenie nastroju, może również wywoływać depresję lub stany lękowe. Jest to zaburzenie klasyfikowane jako choroba i często może wymagać leczenia farmakologicznego lub innego rodzaju interwencji lekarskiej.
Objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego
Większość kobiet odczuwa przynajmniej jeden z objawów PMS każdego miesiąca. Mogą mieć one charakter fizyczny, emocjonalny, behawioralny i/lub psychologiczny. Diagnoza dotyczy zazwyczaj jednego lub więcej symptomów, które odczuwalne są ok. 5 dni przed wystąpieniem miesiączki i powtarzają się przez co najmniej 3 miesiące z rzędu. Do najczęściej występujących objawów należą:
- fizyczne:
- uczucie pełności i wzdęcia;
- skurcze;
- tkliwość piersi;
- nadmierny apetyt;
- bóle głowy;
- ból pleców, szczególnie w dolnej części;
- bóle mięśni;
- bóle stawów;
- obniżenie samooceny;
- niższa tolerancja na hałas i/lub światło;
- opuchnięte dłonie i stopy;
- trądzik, łojotok;
- zatrzymywanie wody w organizmie i przybranie na wadze;
- zaparcia lub biegunka;
- emocjonalne:
- rozdrażnienie i niepokój;
- depresja;
- nadmierna płaczliwość;
- wahania nastroju;
- problemy ze snem i/lub bezsenność;
- niechęć do ludzi, potrzeba izolacji;
- uczucie przytłoczenia i utrata kontroli nad swoim samopoczuciem
- wybuchy złości;
- behawioralne:
- problemy z pamięcią;
- problemy z koncentracją;
- uczucie znużenia i zmęczenia.
Sposoby na PMS
Niektóre kobiety próbują radzić sobie z zespołem napięcia przedmiesiączkowego, stosując różnego rodzaju terapie skupiające się na objawach tego problemu oraz jego nasileniu. Zazwyczaj odpowiednio dostosowane leczenie oraz zmiana stylu życia mogą pomóc w łagodzeniu lub wyeliminowaniu większości objawów. Co raz więcej osób sięga również po olejek CBD na PMS. W dalszej części artykułu przedstawimy wpływ CBD na PMS.
Leczenie farmakologiczne
Na niektóre fizyczne dolegliwości tego zaburzenia pomóc mogą przede wszystkim środki przeciwbólowe dostępne bez recepty (OTC), które pomogą zmniejszyć objawy takie jak skurcze, bóle głowy, bóle pleców i tkliwość piersi. Należą do nich niesteroidowe leki przeciw zapalne (NSDI), np. ibuprofen i naproksen, a także inne rodzaje leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych np. aspiryna i paracetamol. Niektóre kobiety uważają, że przyjmowanie leków przeciwbólowych OTC tuż przed rozpoczęciem miesiączki, może zmniejszyć ból i krwawienie podczas menstruacji.
Jeżeli leki OTC są nieskuteczne, lekarz prowadzący może zalecić leki na receptę. Tabletki hormonalne mogą pomóc w łagodzeniu objawów, dzięki utrzymaniu stałego stężenia hormonów we krwi, a leki moczopędne, które mają na celu zwiększenie ilości wody i soli wydalanej z organizmu wraz z moczem, mogą zmniejszyć wzdęcia i tkliwość piersi, a także uczucie zatrzymywanie się wody w organizmie. U niektórych kobiet leki przeciwdepresyjne (szczególnie te z grupy SSRI) mogą pomóc złagodzić emocjonalne objawy PMS, a leki przeciwlękowe zmniejszyć uczucie niepokoju.
Niestety wszystkie wspomniane wyżej leki, niosą za sobą niepożądane skutki uboczne, tym samym mogę mieć negatywny wpływ na inne występujące objawy. Wiele z tych substancji wiąże się również z różnego rodzaju dodatkowym ryzykiem, przez co nie wszystkie kobiety mogą sięgnąć po takie rozwiązanie.
Działania niefarmakologiczne
Skoro interwencje farmakologiczne niosą za sobą szereg negatywnych skutków ubocznych, można spróbować złagodzić niektóre objawy PMS innymi sposobami. Często proste zmiany stylu życia i/lub diety wystarczą, aby się z nimi uporać. Należą do nich:
- zapisywanie swoich nastrojów i występujących objawów w dzienniku – ułatwi to monitorowanie swoich zachowań i pozwoli na znalezienia ich przyczyn;
- regularna aktywność fizyczna – ważne, aby zadbać o aktywności fizyczną i wykonywać ją chociaż 30 minut dziennie, gdyż ćwiczenia fizyczne mogą pomóc w łagodzeniu depresji, trudności z koncentracją i zmęczenia;
- zdrowa dieta i odpowiednia suplementacja – warto skoncentrować się szczególnie na posiłkach bogatych w wapń, który znajduje się w produktach takich jak nabiał, zielone warzywa liściaste czy niektóre ryby oraz dbać o odpowiedni poziom witamin takich jak kwas foliowy, magnez, witamina B6, witamina E i wapń z witaminą D;
- unikanie pokarmów i napojów zawierających kofeinę oraz ograniczenie soli i cukru około dwa tygodnie przed wystąpieniem miesiączki;
- dbanie o zdrowy sen – brak odpowiedniej ilości snu może przyczynić się do występowania lub pogłębienia takich objawów jak depresja lub stany lękowe, a także silne zmęczenie;
- zmniejszenie stresu poprzez ćwiczenia oddechowe, medytację, jogę i innego rodzaju aktywności pomocne w wyciszeniu się;
- rzucenie palenia – niektóre badania potwierdzają, że u kobiet palących, występuje więcej objawów PMS oraz są one bardziej nasilone niż u kobiet, które nie palą;
- stosowanie ziół leczniczych np. w postaci naparów – są one świetnym sposobem na naturalne łagodzenie objawów PMS, należą do nich między innymi: imbir, chmiel, dziurawiec zwyczajny lub olej z wiesiołka.
Wpływ CBD na PMS
Badania i dowody naukowe
Na ten moment wciąż brakuje rzetelnych badań, które potwierdzałyby wpływ CBD na PMS w bezpośrednim leczeniu jego objawów. Jednak analizy skupiające się na poszczególnych objawach tego syndromu (np. lęk, depresja, zespół jelita drażliwego, ból), wskazują w jaki sposób kannabidiol może pomóc w zmniejszeniu niektórych objawów, takich jak dolegliwości bólowe, dyskomfort żołądkowo-jelitowy lub pogorszenie i zmiany nastroju. Potwierdzają one zatem szeroki wpływ CBD na PMS.
Jedno z takich badań pochodzi z 2007 roku i zostało opublikowane w “European Journal of Pharmacology”. W badaniu zweryfikowano terapeutyczny potencjał CBD na ból neuropatyczny i zapalny. Szczury ze zidentyfikowanym bólem neuropatycznym i zapalnym otrzymywały doustne preparaty CBD. Te, u których występowała neuropatia otrzymały odpowiednio cztery różne dawki kannabidiolu: 2,5 mg/kg, 5 mg/kg, 10 mg/kg i 20 mg/kg, a tym z zapaleniem podano tylko dawkę 20 mg/kg. Substancję podawano raz dziennie przez tydzień. Skuteczność CBD została oceniona za pomocą różnych środków, w tym testów behawioralnych i reakcji receptorów kannabinoidowych oraz receptora TRPV1, który w organizmie odgrywa istotną rolę w odczuwaniu bólu.
Na podstawie wyników przeprowadzonego badania, naukowcy doszli do wniosku, że regularne przyjmowanie doustnych dawek CBD przyczynia się do zmniejszenia dolegliwości bólowych, które powstają na skutek zahamowania wchłanialności anandamidu (związku odpowiedzialnego m.in. za odczuwanie bólu). Leczenie kannabinoidami może zmniejszać ból poprzez aktywację receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2 oraz stymulacji pracy układu endokannabinoidowego. Drugą kwestią jest fakt, że CBD działa jak agonista powodując odczulanie waniloidowych receptorów TRPV1 zaangażowanych w przetwarzanie bólu.
W badaniu z 2018 roku opublikowanym w czasopiśmie “Biochemical Pharmacology” naukowcy dokonali przeglądu literatury dotyczącej roli receptorów kannabinoidowych oraz kannabinoidów (w tym CBD), w prawidłowym funkcjonowaniu przewodu pokarmowego i różnych zaburzeniach takich jak zespół jelita drażliwego oraz zapalnej choroby jelit.
Po przestudiowaniu literatury, naukowcy doszli do wniosku, że CBD ma wpływ na motorykę jelit głównie poprzez aktywację receptorów CB1 i CB2 obecnych w układzie pokarmowym. Może również pomóc zmniejszyć wrażliwość trzewną w przewodzie pokarmowym, a także stan zapalny i ból brzucha. CBD celuje również w receptory GPR55 i AM841, a te z kolei są przydatne w leczeniu zaburzeń w układzie pokarmowym. CBD jest zatem w stanie wpływać zarówno na fizjologiczne, jak i patologiczne procesy związane z funkcjonowaniem układu pokarmowego takie jak zaparcia, biegunki, IBS czy refluks żołądkowo-przełykowy.
W kolejnym badaniu przeglądowym z 2017 roku opublikowanym w “British Journal of Pharmacology”, naukowcy przeglądali literaturę pod kątem badań na temat wykazywania przez CBD działania przeciwlękowego oraz jego wpływu na różne procesy lękowe.
Na tej podstawie udowodniono, że CBD wykazuje silne działanie przeciwlękowe za pośrednictwem co najmniej dwóch mechanizmów. Jeden z nich dotyczy pośrednictwa CBD w oddziaływaniu endokannabinoidów na receptory kannabinoidowe w mechanizmach związanych z występowaniem lęku. Drugi mechanizm polega na tym, że CBD wchodzi w interakcję z tymi samymi receptorami serotoninowymi podtypu 5-HT1A, na które oddziałują leki przeciwlękowe, przeciwdepresyjne i przeciwpsychotyczne.
Na podstawie powyższych wyników, naukowcy doszli do wniosku, że kannabidiol może mieć wpływ na regulowanie stanów emocjonalnych, a także oddziaływać na mózg, tak aby wesprzeć leczenie dolegliwości związanych z lękiem.
Sprzeczne opinie na temat wpływu CBD na PMS
Fakt, że wpływ CBD na PMS nie został oficjalnie potwierdzony, otwiera szerokie pole do dyskusji. Niektóre kobiety odczuwają efekty stosowania CBD w postaci złagodzenia objawów PMS, tym samym są bardzo zadowolone z jego działania, natomiast inne są sfrustrowane i rozczarowane, gdyż nie odczuwają oczekiwanych rezultatów.
Opinie tych dwóch grup, zależne są od dwóch podstawowych czynników. Jednym z nich jest jakość i ilość stosowanych produktów CBD, a drugim rodzaj i nasilenie objawów. Jednostronnej opinii również nie sprzyja fakt, że CBD ma indywidualny wpływ na każdy organizm, a jego działanie jest zależne od wielu czynników. Co ciekawe, wiele kobiet uważa, że oleje CBD zawierające w swoim składzie THC są skuteczniejsze w zwalczaniu objawów PMS, zwłaszcza tych spowodowanych współistniejącymi problemami np. endometriozą.
Olej CBD na PMS
CBD reguluje poziom endokannabinoidów w układzie endokannabinoidowym, zwiększając przy tym poziom anandamidu (neuroprzekaźnika wydzielającego się podczas snu i relaksu), co z kolei przyczynia się do złagodzenia reakcji na stres. Przywraca w ten sposób układ hormonalny i nerwowy do stanu homeostazy.
Ponadto wspomniane wyżej badania potwierdzają wpływ CBD na PMS poprzez m.in zmniejszenie lęku, depresji czy rozdrażnienia. Substancja ta jest też pomocna przy problemach ze snem, szczególnie w walce z zaburzeniami fazy REM, która uważana jest za szczególnie istotną dla zdrowia psychicznego. Może być zatem wsparciem dla kobiet mających problemy ze snem podczas PMS. Ze względu na oddziaływanie CBD na receptory w układzie pokarmowym, może również pomóc zmniejszyć podrażnienia przewodu pokarmowego oraz uszkodzenia jelit spowodowane stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Podsumowanie
CBD jest substancją o bardzo szerokim zastosowaniu. Wykazuje szczególnie działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz przeciwlękowe, a ze względu na sposób, w jaki oddziałuje z układem endokannabinoidowym (ECS), ma zdolność regulowania procesów zachodzących w organizmie, utrzymywanie równowagi metabolicznej oraz wspomagania odporności. Może być pomocne podczas występujących wahań nastroju, rozdrażnienia czy nadmiernej płaczliwości, co czyni go potężnym sojusznikiem w zmniejszaniu wielu objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego i może potwierdzić pozytywny wpływ CBD na PMS.
Jednak ze względu na brak jednoznacznych badań wskazujących bezpośredni wpływ CBD na PMS, ważne jest aby skonsultować z lekarzem, zanim zdecydujesz się na korzystanie z tej metody zwalczania objawów. Lekarz prowadzący dane leczenie może Ci pomóc w przygotowaniu planu leczenia, które uwzględni również kannabidiol, tak aby wspomóc Cię w walce z uporczywymi objawami PMS.
