W dzisiejszych czasach bezsenność jest coraz częściej spotykaną dolegliwością. Natłok myśli, przebodźcowanie, pogoń za sukcesem lub niezdrowy styl życia nie ułatwiają nam zasypiania. Wiele badań [1], [2], [3] wskazuje na to, że CBD może skutecznie poprawiać jakość snu, łagodzi przewlekły ból i pozwala przywrócić zdrowy rytm dobowy, co pozwala na redukcję objawów bezsenności. Od pewnego czasu zauważyć można, że producenci produktów konopnych oferują CBD z melatoniną. Okazuje się, że nie bez powodu. Standardowy olejek CBD działa relaksacyjnie i wyciszająco, natomiast może nie poradzić sobie z poważnymi przypadkami bezsenności. CBD na co dzień sprawdza się bardzo dobrze, ale w połączeniu z melatoniną działa ze wzmocnioną siłą. Dzięki melatoninie efekt działania kannabidiolu zwiększa się, a olejek działa o wiele skuteczniej.
Czym jest melatonina?
Melatonina jest głównym i naturalnym neurohormonem produkowanym w ośrodkowym układzie nerwowym przez szyszynkę. Została odkryta przez Aarona Lernera w 1958 roku [4]. Melatonina monitoruje pracę zegara biologicznego, reguluje rytm dobowy oraz wpływa na stan snu i czuwania. Oprócz koordynowania rytmu dobowego melatonina reguluje też rytm sezonowy, który wynika ze zmian długości nasłonecznienia w różnych porach roku.
Niestety wraz z wiekiem, poziom melatoniny w naszym organizmie znacząco się obniża, co może być przyczyną bezsenności u osób po 50 roku życia. Starsze osoby miewają problemy z zasypianiem, robią drzemki podczas dnia lub bardzo wcześnie się budzą. Niski poziom melatoniny w nocy źle wpływa na jakość snu, z powodu częstego wybudzania, ale też ogranicza poprawne działanie układu krążenia i funkcji układu odpornościowego [5].
Co reguluje poziom melatoniny?
Melatonina jest regulowana przez cykl światło-ciemność. Ekspozycja organizmu na oświetlenie powoduje, że zmniejsza się synteza oraz uwalnianie melatoniny. Oznacza to, że brak oświetlenia działa znacząco na produkcję tego hormonu, a jego stężenie jest o wiele wyższe w nocy, niż w dzień. Co ciekawe, okazuje się, że niemowlęta do 12 tygodnia życia nie mają dokładnie określonego rytmu zegara biologicznego. Budzą się gdy są głodne i zasypiają gdy są najedzone. Pomimo tego, że obecność receptorów melatoniny opisano już w okresie prenatalnym, to dopiero po 20 tygodniu życia organizm dziecka przyzwyczaja się do otaczającego go świata i zaczyna sam wytwarzać melatoninę.
Melatonina a dolegliwości zdrowotne
Odpowiednie stężenie „hormonu ciemności” wpływa pozytywnie na rytm zegara biologicznego, układ krążenia i układ odpornościowy. Nauka dostarcza wiele dowodów na to, że melatonina oprócz wymienionych funkcji potrafi o wiele więcej, a w połączeniu z CBD staje się idealnym suplementem o podwyższonym działaniu. CBD z melatoniną może być właściwym rozwiązaniem na różne dolegliwości.
Zaburzenia snu i zachowania u dzieci
W opublikowanym w 2020 roku badaniu dla BMC Psychiatry sprawdzano, jak melatonina wpływa na problemy ze snem, ale też na zaburzenia zachowania u dzieci z problemami neurorozwojowymi. W okresie od 2016 do 2018 roku przebadano 99 dzieci w 17 placówkach medycznych w Japonii.
- 74 z nich cierpiało na zaburzenia ze spektrum autyzmu
- 60 na deficyty uwagi i nadpobudliwość
- 6 na zaburzenia motoryczne
- 1 na zaburzenia uczenia się i koncentracji
- dodatkowo 22 z nich miało stwierdzoną niepełnosprawność intelektualną
SOL, inaczej czas liczony od położenia się spać do zaśnięcia, początkowo wynosił 30 minut lub więcej. Badanie kliniczne podzielono na 3 fazy, pierwsza obejmowała badanie przesiewowe, druga 27-tygodniowe przyjmowanie leków, a trzecia obserwację kontrolną. Dzieciom podawano doustnie 1, 2 lub 4 mg melatoniny przed snem. Ilość melatoniny lekarz zwiększał stopniowo, w zależności od stanu klinicznego dziecka. Po długotrwałym leczeniu melatoniną SOL znacząco uległ skróceniu, a nastrój po przebudzeniu uległ istotnej poprawie. Oprócz poprawy jakości snu zmniejszył się poziom drażliwości i nadpobudliwości, a jakość wypowiedzi poprawiła się. Z badania wynika, że długotrwałe leczenie melatoniną i równoczesne dbanie o higienę snu może istotnie poprawić jego jakość, samopoczucie oraz nastrój u dzieci z zaburzeniami zachowania.
Opisane powyżej pozytywne efekty suplementacji melatoniny mogą zostać wzmocnione, gdy połączy się ją z olejem CBD. Według badania opublikowanego w 2013 roku CBD może być obiecującą alternatywą dla leków przepisanych na receptę, ponieważ ułatwia zasypianie, działa uspokajająco, przeciwlękowo, oraz co najważniejsze — nie działa uzależniająco ani odurzająco. Warto zapytać swojego lekarza czy można podać dziecku olej CBD z melatoniną w przypadku leczenia zaburzeń snu i zachowania.
Zespół opóźnionej fazy snu i czuwania (DSPD)
Do grupy zaburzeń snu należy zespół opóźnionej fazy snu i czuwania (DSPD). Zaburzenie to charakteryzuje się tym, że nasz rytm dobowy jest przesunięty. Wieczór i noc staje się porą czuwania a dzień, zazwyczaj popołudnie, zamienia się w porę snu. DSPD zazwyczaj występuje w wieku młodzieńczym u osób z innymi zaburzeniami, bądź bez nich. Dzieci cierpiące na zespół opóźnionej fazy snu i czuwania mają problemy z zasypianiem, budzeniem się rano i sennością w ciągu dnia, co może skutkować:
- obniżeniem wyników w nauce
- niepokojem
- niższą koncentracją
- pojawieniem się problemów behawioralnych
W niektórych przypadkach leczenie farmakologiczne nie przynosi pożądanych skutków, dlatego więc zespół badaczy z Sleep Medicine dokonał przeglądu badań i literatury pod względem skuteczności i bezpieczeństwa stosowania melatoniny u dzieci z DSPD. Okazuje się, że przyjmowanie melatoniny jest bezpiecznym i niezwykle skutecznym sposobem leczenia zaburzeń snu i czuwania u dzieci. W wyróżnionych badaniach nie zauważono negatywnych skutków ubocznych stosowania melatoniny.
W przypadku zaburzeń zachowania lub wyraźnych problemów ze snem warto zastanowić się nad rozwiązaniem, jakim jest CBD z melatoniną. Warto jednak pamiętać, że należy podawać preparat dzieciom o określonej porze dnia i w odpowiedniej dawce, najlepiej w porozumieniu z lekarzem. Leczenie powinno być dostosowane do indywidualnego rytmu biologicznego pacjenta.
Melatonina a choroba Parkinsona
Problemy ze snem bardzo często występują jako pośredni objaw chorób neurodegeneracyjnych. Takim przykładem może być choroba Parkinsona, która charakteryzuje się występowaniem objawów psychosomatycznych. Jest to powoli postępująca, zwyrodnieniowa choroba ośrodkowego układu nerwowego. Cierpi na nią 1% populacji i dotyczy najczęściej osób od 40 do 60 roku życia. Choroba ta nie jest sama w sobie śmiertelna, natomiast jej objawy pogarszają jakość życia, co może wiązać się z poważnymi powikłaniami.
Zaburzenia snu są częstym objawem u pacjentów cierpiących na chorobę Parkinsona. U 89-98% pacjentów występuje bezsenność, senność w ciągu dnia lub napady snu. Duża część osób zmaga się też z szybkim ruchem gałek ocznych podczas snu. Z badań wynika, że zaburzenia snu u pacjentów z PD wiążą się z niskim wydzielaniem melatoniny i zaburzeniem rytmu dobowego.
Znając już nasenne właściwości melatoniny, grupa naukowców zdecydowała się przeprowadzić meta-analizę i przegląd dostępnych badań, dotyczących jej suplementacji w chorobie Parkinsona. Artykuł opublikowano na początku 2022 roku w Frontiers in Aging Neuroscience. Podsumowując wyniki z opisanych badań RCT wykazano, że melatonina może istotnie poprawić subiektywną i obiektywną jakość snu. Suplementacja tego hormonu może być skutecznym środkiem leczenia bezsenności oraz bezpiecznym i dobrze tolerowanym rozwiązaniem. Zaburzenia zachowania w czasie snu REM nie uległo istotnej poprawie u pacjentów PD, natomiast może być to ciekawy kierunek przyszłych badań.
W przypadku choroby Parkinsona warto połączyć suplementację melatoniny z olejem CBD. Istnieje wiele badań potwierdzających skuteczność przyjmowania CBD w chorobie Parkinsona. Olej CBD działa relaksująco, rozluźniająco oraz przeciwlękowo, a w połączeniu z melatoniną może działać skuteczniej dla pacjentów z PD, mających objawy lękowe i depresyjne.
Melatonina na oddziałach intensywnej terapii
Oprócz udowodnionej już wiele razy, skutecznej roli melatoniny stosowanej w zaburzeniach snu, ciekawe jest to, że można ją również stosować u pacjentów wymagających podwyższonej opieki, na przykład na oddziałach intensywnej terapii. Hormon ten wpływa pozytywnie na metabolizm mitochondrialny oraz stymuluje aktywację enzymów.
Z przeglądu piśmiennictwa przeprowadzonego przez South Afr J Crit Care można wyczytać, że melatonina wykazuje silne właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne, antybakteryjne, co czyni ją bardzo obiecującym środkiem do stosowania w terapii adjuwantowej w sepsie. Jej antyoksydacyjne i antyzapalne właściwości pomagają w ochronie organizmu, gdy jego odporność jest obniżona. Jest to bardzo atrakcyjna perspektywa, jednak potrzebujemy jeszcze więcej badań, aby uznać melatoninę za skuteczny i bezpieczny lek.
Melatonina a marskość wątroby
Marskość wątroby jest niczym innym jak włóknieniem mięśnia wątroby, która jest reakcją na ostre lub przewlekłe uszkodzenie komórek, co charakteryzuje się nadmiernym odkładaniem macierzy zewnątrzkomórkowej. Oznacza to, że włóknienie miąższu wątroby i odkładanie tkanki łącznej zakłóca prawidłowe funkcjonowanie narządu. Takie zmiany są zazwyczaj nieodwracalne, oraz prowadzą do ograniczenia sprawności metabolizmu wątrobowego, powstania nadciśnienia oraz niewydolności wątroby [6], [7].
Nieleczona niewydolność wątroby może prowadzić do katastrofalnych konsekwencji. Wniosek jest taki, że warto leczyć się regularnie, zadbać o sposób odżywiania, suplementować niezbędne witaminy, minerały oraz utrzymywać aktywność fizyczną choćby na minimalnym poziomie.
W kwietniu 2022 roku opublikowano systematyczny przegląd aktualnych dowodów na korzystny wpływ przyjmowania melatoniny na marskość wątroby. Do przeglądu wzięto pod uwagę 153 prace, z czego wybrano 29 oryginalnych artykułów spełniających wszystkie kryteria włączenia. Strategia leczenia była różna w poszczególnych badaniach. Dawka przyjmowana przez pacjentów wynosiła od 0,4 mg do 30 mg/kg, a głównym sposobem przyjmowania jej były wstrzyknięcia dootrzewnowe (51,72%).
W większości omawianych badań oceniono pozytywnie wpływ przyjmowania melatoniny na marskość wątroby poprzez modulację kilku mechanizmów (m.in. stresu oksydacyjnego, zapalenia, zegarów okołodobowych). Suplementacja diety melatoniną może być obiecującą metodą prewencyjną i wspomagającą leczenie, natomiast konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań, aby potwierdzić pozytywne skutki melatoniny na takie i podobne choroby wątroby.
Melatonina po menopauzie
Menopauza, potocznie nazywana „przekwitaniem” jest specyficznym etapem w życiu kobiety, który pojawia się około 51 roku życia. Jest to etap, w którym następuje trwałe zatrzymanie cyklu miesiączkowego, co w efekcie rozpoczyna moment starzenia się. Po menopauzie jajniki przestają wytwarzać jajeczka, a po 12 miesiącach od wystąpienia ostatniej miesiączki kobietę uznaje się za niepłodną [8].
Kobiety w okresie okołomenopauzalnym zmagają się różnymi uciążliwymi objawami. Mogą one negatywnie wpływać na zdrowie somatyczne, ale też na stan psychiczny.
Obecne są między innymi:
- uderzenia gorąca
- bóle stawów
- obniżenia nastroju
- niska jakość snu
Pomimo tego, że obniżona jakość snu nie wynika bezpośrednio z powodu przechodzenia menopauzy, to może pojawić się w skutkach występowania objawów depresyjnych lub złego samopoczucia [9].
Okazuje się, że melatonina może pomóc w przechodzeniu menopauzy oraz okresu pomenopauzalnego. Polscy naukowcy z Zakładu Żywienia Klinicznego i Diagnostyki Gastroenterologicznej opublikowali w 2018 roku badanie sprawdzające, czy długotrwała suplementacja melatoniny poprawia samopoczucie lub ogranicza psychosomatyczne dolegliwości kobiet po menopauzie. Wyniki badania wskazują, że długotrwałe przyjmowanie melatoniny obniżyło istotnie natężenie oraz ilość objawów takich jak: kołatanie serca, pocenie się, bóle głowy. Obniżenie natężenia wymienionych objawów oraz nasenne właściwości melatoniny pozwoliły ograniczyć zaburzenia snu, oraz nastroju. „Hormon snu” wpłynął pozytywnie na bezpośrednie, ale też pośrednie objawy okołomenopauzalne, a dodatkowo jego stosowanie jest bezpieczne.
W przypadku zaburzeń snu, które mogą wynikać z obniżenia nastroju obecnego często w okresie menopauzalnym, można spróbować połączenia CBD z melatoniną. Według przeprowadzonego w 2017 przeglądu piśmiennictwa zauważono, że CBD ma silne działanie przeciwlękowe, a w połączeniu z odpowiednimi lekami może okazać się skuteczny w leczeniu dolegliwości lękowych i depresyjnych, które mogą wynikać z przechodzenia przez menopauzę.
Połączenie CBD z melatoniną może okazać się również przydatne w przypadku dolegliwości bólowych, które mogą być nasilone przed oraz po menopauzie. Z badania przeprowadzonego w 2007 roku wynika, że regularne przyjmowanie CBD może zmniejszyć odczuwanie bólu. Dzieje się to, ponieważ CBD wpływa hamująco na wchłanialność anandamidu, który jest związkiem odpowiedzialnym za odczuwanie bólu. Dodatkowo suplementacja CBD może zmniejszać ból poprzez aktywację receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2, które są dostępne w każdym organizmie. Receptory CB1 i CB2 rozsiane po organizmie regulują naturalnie występujące lub przyjmowane kannabinoidy. Receptory poprawiają ich prace, a działający układ endokannabinoidowy, to jeden z najważniejszych czynników zdrowia i dobrego samopoczucia. Układ ten wspomaga organizm w regulacji snu, apetytu, odczuwanego bólu i nastroju.
PMS a CBD z melatoniną
Jak wyżej wspomniano, melatonina w połączeniu z CBD może wpływać przeciwbólowo, ale też relaksacyjnie i przeciwlękowo. Tutaj można poczytać o suplementacji CBD w PMS. Bólowe dolegliwości podczas napięcia przedmiesiączkowego mogą być bardzo silne oraz uciążliwe, towarzyszyć im mogą zmiany nastroju oraz zaburzenia snu spowodowane fizycznym dyskomfortem.
U niektórych kobiet zespół PMS może mieć silny oraz bolesny przebieg, dlatego też warto spróbować połączenia suplementacji CBD z melatoniną. Ów substancje powinny obniżyć natężenie bólu i dyskomfortu przed i w trakcie miesiączki. W takim przypadku niezbędna będzie konsultacja z ginekologiem lub lekarzem prowadzącym, który doradzi, czy takie rozwiązanie może być skuteczne w Waszym przypadku.
Melatonina a Covid-19
Pod koniec roku 2019 nastąpił wybuch pandemii, którego przyczyną było rozprzestrzenienie się trzeciego ludzkiego koronawirusa. Opracowano kilka rodzajów szczepionek, natomiast nie wynaleziono jeszcze idealnego lekarstwa lub środka prewencyjnego. W 2020 roku opublikowano przegląd dostępnych badań w celu sprawdzenia, czy suplementacja melatoniny może mieć pozytywny wpływ na przebieg zakażenia koronawirusem u osób starszych.
Infekcje wirusowe są często związane z uszkodzeniem immunologiczno-zapalnym, w którym poziom stresu oksydacyjnego znacznie wzrasta. Melatonina ze względu na działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne może odgrywać kluczową rolę w leczeniu lub łagodzeniu infekcji wirusowych.
Melatonina oczywiście nie jest antidotum na zakażenie SARS-CoV-2, ale może okazać się bardzo skutecznym suplementem, który w połączeniu z lekami pomoże zminimalizować objawy kliniczne występujące u pacjentów. Dodatkowo według badaczy melatonina może wydłużyć życie zakażonych pacjentów, dzięki czemu organizm zdobędzie dodatkowy czas na odbudowę układu odpornościowego. Co ciekawe, śmiertelność COVID-19 wzrasta wraz z chorobami przewlekłymi i wiekiem, w którym poziom melatoniny jest niski.
Według badania przeprowadzonego na szczurach stwierdzono, że obniżenie stężenia melatoniny w szyszynce przyczynia się do wzrostu replikacji różnych infekcji wirusowych. Dlatego też osoby starsze powinny zastanowić się nad suplementacją melatoniny, która może mieć pośrednie działanie przeciwwirusowe, ale też interesujące działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne.
Dawkowanie melatoniny
Z badań wynika, że możemy być pewni bezpieczeństwa przyjmowania melatoniny. Hormon ten jest bardzo dobrze tolerowany i tylko w wyjątkowych przypadkach następuje pojawienie się lekkich, negatywnych efektów ubocznych, takich jak bóle głowy czy lekkie pogorszenie nastroju. Niezalecane jest przyjmowanie melatoniny w godzinach porannych, ponieważ może nastąpić wzmożone uczucie senności.
Czy melatoninę można przedawkować? Nie ma obecnie badań, które udowodniłyby taki przypadek, jednak, aby uniknąć wspomnianych efektów ubocznych, należy przyjmować od 1 do 10 mg melatoniny na dobę. Dawkę należy dopasować do swojego wieku oraz indywidualnych potrzeb. Kluczowe jest obserwowanie swojego organizmu oraz swoich reakcji.
Aby zacząć swoją przygodę z suplementacją melatoniny najwygodniej jest sięgnąć po olej CBD NO.10: NA SEN. Jest to specjalna formuła przygotowana dla osób, które zmagają się z problemami z zasypianiem, ale też innymi dolegliwościami wywołanymi zaburzonym rytmem zegara biologicznego. Olej No.10 na noc w jednej proponowanej porcji (1 ml) zawiera 33 mg CBD, 2 mg melatoniny oraz lawendę i mieszankę terpenów ułatwiających zasypianie. Warto zacząć od przyjmowania 1 porcji oleju i obserwacji swojego organizmu, następnie zmniejszyć lub zwiększyć dawkę w zależności od potrzeby.
CBD z melatoniną — podsumowanie
Przedstawione powyżej informacje na temat melatoniny oraz jej właściwości w połączeniu z CBD wskazują, że suplementacja tego hormonu może okazać się skuteczną alternatywą dla wielu leków, bądź jako pomoc w eliminowaniu objawów pośrednich i bezpośrednich różnych dolegliwości. Przeprowadzone badania i przeglądy literatury dostarczają wiele dowodów na efektywne działanie CBD i melatoniny, oraz na dobrą tolerancję i bezpieczeństwo. Jak trafnie można zauważyć, nauka w tej dziedzinie cały czas się rozwija i dostarcza nowych wniosków, które warto śledzić.
Źródła
[4] Lerner A.B., Case J.D., Takahashi Y., Lee T.H., Mori W. Isolation of melatonin, the pineal gland factor that lightens melanocytes. 1958.
[5] Standardy leczenia zaburzeń rytmu okołodobowego snu i czuwania opracowane przez Polskie Towarzystwo Badań nad Snem i Sekcję Psychiatrii Biologicznej Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Część I. Fizjologia, metody oceny i oddziaływania terapeutyczne; Psychiatr. Pol. ONLINE FIRST Nr 61 1–22.
[6] Lee, Y. A., Wallace, M. C., & Friedman, S. L. (2015). Pathobiology of liver fibrosis: A translational success story. Gut, 64(5), 830–841.
