CBD w leczeniu depresji i zaburzeń nerwicowych

Zaburzenia lękowe oraz depresja są chorobami ograniczającymi w znacznym stopniu codzienne funkcjonowanie pacjentów. Wyniki badań odnośnie skuteczności CBD w ich leczeniu są obiecujące, jednak wymagają nadal wielu prób. Jak zatem wygląda przyszłość CBD w walce z dolegliwościami psychiatrycznymi?

Depresja i zaburzenia nerwicowe – czym są?

Depresja oraz zaburzenia nerwicowe są dość często występującymi dolegliwościami psychiatrycznymi. Depresja to choroba charakteryzująca się głównie obniżeniem nastroju, utratą zainteresowań, często też myślami samobójczymi. Od epizodów depresyjnych odróżnia ją kryterium czasowe: o depresji mówimy, gdy dolegliwości trwają dłużej niż 2 tygodnie.

Z kolei nerwica definiowana jest jako zburzenia lękowe, które, jak łatwo można się domyślić, charakteryzują się uczuciem leku w stosunku do jakiegoś czynnika. Jeśli jest on ukierunkowany na konkretny podmiot, mówimy wówczas o fobiach. Z reguły wyróżnia się kilka ich rodzajów, takich jak agorafobia (lęk przed otwartą przestrzenią), fobie społeczne i wiele innych.

Charakterystyczną cechą nerwic jest występowanie objawów somatycznych (pochodzących z innych układów organizmu) np. kołatanie serca czy duszność. Niejednokrotnie dochodzi do takiego ich nasilenia, że stają się one głównym powodem wizyty u specjalisty.

Najcięższy przebieg spośród wszystkich zaburzeń lękowych cechują ataki lęku napadowego. Przejawia się on nagłym atakiem strachu, będącym niejednokrotnie nie do zniesienia przez chorego. Dodatkowo towarzyszyć mogą mu również inne objawy psychopatologiczne, jak np. utrata poczucia rzeczywistości, czy „odłączenia się” od własnego ciała. Często pacjenci w czasie epizodu paniki doznają także uczucia, jakby mieli umrzeć [3][2].

Czym spowodowane są depresja i zaburzenia nerwicowe?

Istnieje kilka teorii, które mają wyjaśniać etiologię depresji. Wśród nich znajdują się przede wszystkim:

• hipoteza o udziale stresu i hormonów z nim związanych
• czynniki genetyczne
• udział procesu zapalnego
• zmiany strukturalne w mózgowiu
• teorie związane z zaburzeniem rozwoju układu nerwowego
• teorie psychologiczne związane z behawioryzmem (zachowaniem człowieka) [2]

W przypadku zaburzeń nerwicowych coraz częściej wspomina się o czynnikach sprawczych takich jak:

• doświadczenie przemocy w dzieciństwie
• czynniki genetyczne
• nadużywanie substancji psychoaktywnych
• współwystępowanie innych chorób, np. depresji [4]

Jak rozpoznać depresję i nerwicę?

Zmiany w zachowaniu osoby pod postacią: obniżenia nastroju, utraty zainteresowań i energii a w szczególności myśli i próby samobójcze jednoznacznie wskazują nam na depresję i ZAWSZE wymagają interwencji lekarskiej.

W przypadku nerwic podstawowym objawem jest natomiast lęk, któremu zazwyczaj towarzyszą inne dolegliwości. Psychiatra stawia zatem rozpoznanie na podstawie szczegółowego wywiadu ukierunkowanego na obecność omówienia wspomnianych wcześniej symptomów oraz na obserwacji pacjenta.

Leczenie depresji i zaburzeń nerwicowych

Terapia farmakologiczna przewiduje w przypadku obydwu schorzeń następujące grupy leków: trójpierścienne leki przeciwdepresyjne, inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny, a także beznodiazepiny. Te ostatnie wykorzystywane są głównie w przypadku zaburzeń lękowych, jednak nie zaleca się ich na dłużej niż 5 tygodni ze względu na skłonność do uzależnień.

W przypadku depresji wykorzystuje się także inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny. Z kolei psychoza często wymaga leków o charakterze przeciwpsychotycznym.

Co jednak w przypadku, kiedy depresja okazuje się być oporna na leczenie farmakologiczne? W takiej sytuacji skuteczna staje się często terapia elektrowstrząsami, odbywająca się w znieczuleniu [1][2][3].

CBD a zaburzenia depresyjne i nerwicowe

Badania nad wpływem CBD na nerwicę

Pierwsze próby oceny przeciwlękowego działania CBD miały miejsce już na początku lat 90-tych. Poddano wówczas próbie 53 ochotników, których zadaniem było rozwiązanie testu podczas przemawiania do kamery video. Obserwacji poddawano różne parametry życiowe, od tętna, po ciśnienie krwi. Podzielonym na 4 grupy uczestnikom podawano beznodiazepiny, 300 mg CBD oraz placebo. Rezultaty badania potwierdziły przeciwlękowe działanie kannabidiolu podczas stresowej sytuacji [5][6].

Pozostając przy nerwicach, warto przytoczyć pewne badanie nad wpływem kanabidiolu na intensywność objawów fobii społecznej. Podczas eksperymentu przygotowano następujące grupy uczestników badania:

• 12 osób cierpiących na fobie społeczną, którym podawano 600 mg CBD
• 12 osób także dotkniętych omawianym zaburzeniem, którym podawano placebo
• 12 osób zdrowych

Uczestnicy tej próby, podobne jak osoby badane podczas wcześniejszego eksperymentu – symulowali publiczne przemówienie. Zauważono, że pierwsza grupa przejawiała większą pewność siebie, mniej nasilone objawy somatyczne oraz same objawy nerwicy w porównaniu z pacjentami dotkniętymi chorobą, którym podawano placebo [5][7].

Do tematu wykorzystania CBD w leczeniu depresji oraz nerwicy wrócono jeszcze w 2017 roku. Przeprowadzone zostało wówczas kolejne badanie – podobne do tych omówionych powyżej. W tym jednak przypadku zwrócono uwagę na jeszcze jeden czynnik – skuteczność dawki CBD. Uczestników ponownie podzielono na grupy, których członkom podawano różne ilości kannabidiolu: 150, 300, 600 mg. Zauważono, że najlepsze efekty osiągnięto przy dawce 300 mg. Co ciekawe, dawka 600 mg była mniej skuteczna [5][8].

Wykorzystanie CBD w leczeniu depresji – badania

W przypadku drugiej z omawianych chorób nie mamy zbyt dużo badań wyjaśniających mechanizm antydepresyjnego działania CBD u ludzi. Na podstawie prób na zwierzętach możemy jednak domniemywać, że ta substancja może przejawiać działania korzystne dla osób zmagających się z depresją, tak samo jak migreną, bezsennością, przewlekłym bólem czy IBS. Przypuszczenia te zostały częściowo potwierdzone w eksperymencie na myszach, którym podawano lek przeciwdepresyjny (fluoksetyne) w dawkach niższych niż skuteczna razem z bardzo niską dawką CBD. Terapia ta była okazała się być skuteczna na modelu gryzonia, co potwierdza, że zarówno fluoksetyna, jak i CBD wykazują właściwości mogące wpływać na przebieg depresji [9].

Ciekawe obserwacje, wskazujące na związek pomiędzy depresją a układem kannabinoidowym, przyniosły nam badania nad wpływem tradycyjnego leczenia depresji na wspomniany wcześniej układ. Udowodniono bowiem, że leczenie to wpływa na modulację ekspresji receptorów CB1 układu endokannabinoidowego w różnych częściach mózgowia, biorących udział w patogenezie omawianej choroby.

Wpływ preparatów z CBD na nerwicę – próby kliniczne

W przypadku nerwicy, prowadzona jest obecnie próba kliniczna z wykorzystaniem CBD jako substancji leczniczej. Według źródeł ma być to postać kapsułki, zawierającej olej CBD. Wskazaniami, wobec których używany miałby być ten preparat są: fobia społeczna, agorafobia oraz lęk uogólniony [10]. Warto jednakże nadmienić, że duży potencjał leczniczy w przypadku omawianych przypadłości drzemie również w oleju CBD o pełnym spektrum kannabinoidów.

Podsumowanie

Zaburzenia lękowe oraz depresja są chorobami ograniczającymi w znacznym stopniu codzienne funkcjonowanie pacjentów. Wyniki badań odnośnie skuteczności CBD w leczeniu nerwic są obiecujące, jednak wymagają nadal wielu prób, chociażby nad odpowiednią dawką terapeutyczną. Na ten moment depresja jest dla nas większą niewiadomą. Mamy do czynienia jednie z przesłankami wynikającymi z badań nad zwierzętami, zgodnie z którymi istnieje związek pomiędzy depresją a układem endokannabinoidowym. Potrzebujemy jednak potwierdzenia tego faktu u ludzi oraz dalszych badań w tym kierunku.

Podstawowe informacje na temat CBD i nie tylko znajdziesz również w Kompenidum wiedzy o CBD

Źródła

• [1] Treatment of anxiety disorders
• [2] Gałecki, P., & Szulc, A. (2018). Psychiatria. Wrocław: Edra Urban & Partner
• [3] Jarema, M., Rabe-Jabłońska Jolanta, & Czernikiewicz, A. (2015). Psychiatria: podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL
• [4] Generalized Anxiety Disorder (GAD)
• [5] Translational Investigation of the Therapeutic Potential of Cannabidiol (CBD): Toward a New Age
• [6] Effects of ipsapirone and cannabidiol on human experimental anxiety
• [7] Cannabidiol reduces the anxiety induced by simulated public speaking in treatment-naïve social phobia patients
• [8] Inverted U-Shaped Dose-Response Curve of the Anxiolytic Effect of Cannabidiol during Public Speaking in Real Life
• [9] Antidepressant-like effect induced by Cannabidiol is dependent on brain serotonin levels
• [10] Cannabidiol for the Treatment of Anxiety Disorders: An 8-Week Pilot Study